Dieta w Stwardnieniu Rozsianym - Co warto wiedzieć o ważnych składnikach diety

Spis treści

Co warto wiedzieć o ważnych składnikach diety

 

Wielonienasycone kwasy tłuszczowe i ich znaczenie

Do kwasów tych zaliczamy kwas linolowy, linolenowy. Kwas gamma-linolenowy jest substancją przejściową kwasu arachidonowego i oddziaływuje w swoisty sposób na procesy zapalne. W większych ilościach znajduje się w oleju z wiesiołka, słonecznikowym, krokoszowym, oleju pestkowym z czarnej porzeczki.

Natomiast kwas alfa-linolenowy również oddziaływuje korzystnie na hamowanie procesów zapalnych, znajduje się w olejach z orzechów laskowych, sojowym i lnianym.

Kwas arachidonowy

Kwas ten wzmaga procesy zapalne, a dostarczany jest w produktach pochodzenia wyłącznie zwierzęcego, m.in. w mięsie, żółtkach jaj, mleku, maśle. Kwas ten powstaje z przemian kwasu linolenowego, które są jednak dokładnie przez każdy organizm regulowane. Dlatego spożywane w nadmiarze artykuły spożywcze pochodzenia zwierzęcego mogą z tego punktu widzenia wzmagać procesy zapalne w stwardnieniu rozsianym. Potwierdzają to badania przeprowadzone przez Adama (1994), w których stwierdzono, że po wykluczeniu z diety produktów mięsnych po około 2 miesiącach dochodziło do wyraźnego obniżenia poziomu kwasu arachidonowego.

Kwasy eicosapentonowy

Zauważono, że Eskimosi, którzy prawie nie chorują na stwardnienie rozsiane, spożywają bardzo duże ilości ryb bogatych w oleje rybne, zmniejszające procesy zapalne związane z przemianami kwasu arachidonowego.
Czynny kwas tłuszczowy zawarty w olejach rybnych nazywa się kwasem eicozapento-nowym (EPA).

Przeciwutleniacze

Zadaniem przeciwutleniaczy jest doprowadzenie aktywnego tlenu do nieczynnego przy udziale całego łańcucha przemian, w którym szczególną rolę odgrywają witaminy A, E i C oraz selen, miedź i cynk. Istotną rolę odgrywa tu zwłaszcza witamina E, znajdująca się w błonie komórkowej w bezpośredniej bliskości kwasu arachidonowego.

Witamina A - Retinol

Znajduje się ona przede wszystkim w mleku i produktach mlecznych, a w produktach roślinnych jako prowitamina (beta-karoten), którą organizm przetwarza w witaminę A. Jej wchłanianiu pomagają oleje roślinne i tłuszcze, a światło, wysoka temperatura i kontakt z tlenem doprowadzają do jej rozpadu. Z tego względu warzyw i owoców nie powinno się gotować, a spożywać je np. utarte z kilkoma kroplami oleju, np. z oliwek.

Witamina C - Kwas askorbinowy

W chorobach zapalnych, a więc również i stwardnieniu rozsianym występuje wzmożone zapotrzebowanie na tę witaminę i aby je zapewnić wystarczy około 200 mg dziennie (np. szklanka soku z czarnej porzeczki co rano). Całkowite wchłanianie dokonuje się w jelitach, a nadmiar witaminy C wydalany jest przez nerki. Witamina ta znajduje się w owocach i warzywach, a pamiętać należy, że w największej ilości w wierzchnich warstwach, tj. w skórce i tuż pod nią. Obierając więc grubo owoce i warzywa, gotując je w bardzo znacznym stopniu obniżamy zawartość tej witaminy.

Witamina E - D-alfa-tokoferol

W stwardnieniu rozsianym występuje zwiększone zapotrzebowanie na tę witaminę. Występuje ona przede wszystkim w nasionach i pochodzących z nich olejach i tłuszczach. W aptekach witamina E dostępna jest w kapsułkach, pamiętać jednak należy, że stosowanie jej w nadmiernych dawkach może wywołać skutki niepożądane ze względu na to, że witamina ta nasila proces tworzenia się globulin odpornościowych. Zalecana dawka w stwardnieniu rozsianym nie powinna przekraczać 400 I.E. alfa-tokoferolu dziennie.

Pierwiastki śladowe: selen, miedź, cynk

Ze względu na intensywną eksploatację gruntów rolnych ziemia zawiera coraz mniejsze ilości selenu. Rośliny nie są więc w stanie zabezpieczyć w pełni potrzebnych ilości tego pierwiastka. Ma on znaczenie szczególne, bowiem uczestniczy w przemianie witaminy E, dlatego też uzasadnione jest uzupełnianie dawki do 200 mcg dziennie.
Codzienna dieta zawierająca ziarna słonecznika, wiórki kokosowe, ewentualnie pistacje zapewnia właściwe poziomy selenu, miedzi i cynku.